Bùi Mạnh Ly “người nông dân điên nuôi giấc mơ làm giàu từ cây đu đủ đực”

Nhiều năm trước, hoa đu đủ đực là loại rau ăn hàng ngày của người dân miền núi. Người ta làm gỏi đu đủ hoặc xào với thịt bò. Những năm gần đây, hoa đu đủ đực được coi là một bài thuốc quý trong điều trị các bệnh hiểm nghèo. Nhận thấy nhu cầu thị trường, anh Bùi Mạnh Ly ở thôn Yên Báy, xã Quyết Thắng (Lạc Sơn) đã mạnh dạn lên núi trồng hơn 30.000 cây đu đủ đực.

Xuất thân từ nông dân, sau nhiều năm làm lụng anh có 45 ha đất trên đỉnh núi cách nhà khoảng 4 km. Với địa hình núi cao và không khí trong lành nơi đây anh có ý tưởng thu hút khách du lịch khám phá. Anh cho chiếc máy ủi mở đường lên núi. Con đường chạy xuyên qua những ngọn núi đá tai mèo lởm chởm. Tuy nhiên, việc đi lại còn nhiều khó khăn.Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, kế hoạch làm du lịch
bị đình trệ. Và duyên phận đã dẫn anh đến với cây đu đủ đực. Trong thung lũng có rất nhiều đu đủ đực dại. Anh cũng được biết qua báo đài, nhiều người mua hoa đu đủ đực để chữa các bệnh nan y. Hoa đu đủ đực chứa nhiều thành phần dinh dưỡng quý giá.Mặc dù có vị đắng, nhưng có một số công thức chế biến món ăn ngon như một loại rau và món ăn kèm. Nghiên cứu cho thấy rằng việc ăn hoa đu đủ đực thường xuyên làm thay đổi đáng kể nồng độ insulin ở bệnh nhân tiểu đường. Ngoài ra, tác dụng của hoa đu đủ đực còn có thể ổn định huyết áp cao, ngăn ngừa bệnh tim và nhiều bệnh khác. Đây cũng là lý do khiến nhiều hãng dược tích cực mua vào. Ngoài ra, nhiều nơi còn chế biến trà hoa đu đủ đực để bán với giá 4 triệu đồng/kg.

Dựa vào tìm hiểu anh quyết định trồng cây đu đủ đực trên núi có đất đá tai mèo trữ ẩm tốt, có những hốc đá chỉ cần một ít đất, không cần tưới nước cây vẫn đủ ẩm, sinh trưởng tốt. Theo anh Lý, để trồng cây đu đủ đực thường chọn hạt giống đu đủ đực có màu sáng. Tuy nhiên, cách chọn giống chỉ chuẩn 70-80%. Vì khi trồng cây vẫn phải chọn cây rễ cọc để trồng nên tỷ lệ cây đực sẽ cao.Từ vườn ươm vài trăm cây, đến nay anh Lý đã trồng hơn 30.000 cây trên diện tích khoảng 10ha. Sau khi trồng 4-5 tháng cây bắt đầu ra hoa nhưng năng suất năm đầu không cao. Từ năm thứ 2, khoảng 30-40 ngày cây sẽ cho thu hoạch hoa một lần với năng suất khoảng 0,5 kg/cây.
Từ năm thứ 3, mỗi cây nhiều cành cho 1-2 kg hoa/đợt. Với giá bán sỉ 35-55.000 đồng/kg như hiện nay, 3/10 ha đu đủ đực của gia đình ông ra được 4-5 đợt hoa bói, mỗi đợt cách nhau khoảng 1 tháng.Trung bình mỗi đợt hoa gồm từ 5-7 tạ hoa.

Anh không chỉ trồng đu đủ trong trang trại mà còn ươm giống để bán cho người dân địa phương. Nơi đây còn có mẹo phân biệt hạt đu đủ đực để rao bán trên mạng. Ngoài bán hoa đu đủ, anh còn pha trà hoa đu đủ đực. Mỗi năm anh Ly giải quyết việc làm cho 30 lao động địa phương. Thông qua mạng xã hội, hiện mỗi ngày anh bán được hàng chục đơn hàng. Anh Ly nói, mỗi cây đu đủ đực ra hoa từ 4 đến 6 đợt bông/năm. Bình quân mỗi cây được 20-30kg, giá tại vườn 60.000-80.000 đồng/kg. Khoảng cách trồng từ 2 đến 3 m/cây. Khoảng 2.000 cây được trồng trên một ha. Cây đu đủ đực dễ trồng, dễ chăm sóc, ít bệnh tật và dễ bán. Hiện anh Bùi Mạnh Ly đang lên kế hoạch liên doanh, liên kết với các hộ dân trên địa bàn để mở rộng sản xuất. Sắp tới, nhà máy được lên kế hoạch xây dựng để xử lý hoa đu đủ đực.